Co stres robi z naszym ciałem?
Wprowadza chaos, zakłóca jego funkcjonowanie i ostatecznie wyniszcza. Z j.ang. ,,stress” oznacza ,,naprężenie” – i nie chodzi tu jedynie o zaburzenia nerwowe, ale o dosłowne napięcie mięśni. Chociaż stresują się wszyscy – jedni bardziej inni mniej – to czy zdajemy sobie sprawę z tego, że długotrwały i nieleczony stres może doprowadzić do przedwczesnej śmierci?
Nasuwa się pytanie – skoro stres ma tak negatywny wpływ, to dlaczego nasze ciało tak się zachowuje?
Stres to w pewnym sensie obrona organizmu przed zagrożeniem. Znak, że mamy do czynienia z sytuacją nieprzyjazną i wymagającą większego wysiłku. Od nas zależy jak sobie z tym poradzimy. Najłatwiejszym sposobem wydaje się być unikanie stresujących sytuacji, ale w praktyce nie ma szans. Szybkie tempo życia, rozwój technologii, rywalizacja – wszystko to wynika z chęci poprawy poziomu życia. Cywilizacja robi szybkie postępy, ale ewolucja niestety nie nadąża. Nasz organizm po prostu nie jest przyzwyczajony do długotrwałego stresu. Stres dosłownie przejmuje kontrolę nad organizmem.
W nerwowej sytuacji nasze ciało wytwarza substancje, które pomagają poradzić sobie w danej chwili.
Adrenalina przyśpiesz bicie serca i oddech, podnosi ciśnienie i napina mięśnie. Dzięki temu jesteśmy lepiej dotlenieni, mózg działa sprawniej, łatwiej nam się skoncentrować i mamy więcej siły fizycznej. Brzmi pozytywnie, lecz jest jedno ale – w chwili stresu pozostałe funkcje życiowe schodzą na dalszy plan. Uwaga organizmu jest skupiona na walce z zagrożeniem i brakuje już czasu dla trawienia, odporności, odbudowy tkanek, układu rozrodczego i mózgu. Gdy mamy do czynienia ze stresem przez dłuższy czas – wytwarzany jest kortyzol i pojawia ogromne zagrożenie. Osłabia się nasz układ odpornościowy, co wywołuje liczne choroby. Te z kolei nasilają stres i tak zamyka się błędne koło.
Od lekkiego wzburzenia do całkowitej destrukcji!
Objawy stresu są rozmaite i zależą od osobowości i podatności na pobudzenie. Są osoby, które nie sposób wyprowadzić z równowagi oraz takie, które nie radzą sobie w sytuacjach, które innym mogą wydawać się błahe. Początkowo objawy stresu mogą być niewinne, występować pojedynczo lub w krytycznym pakiecie. Choć stres ma pomagać w koncentracji, to na dłuższą metę utrudnia skupienie i zaburza pamięć. Możesz być agresywny, złościć się pod każdym pretekstem lub stać się obojętnym, flegmatycznym, bez chęci do czegokolwiek. Pojawiają się wahania nastroju – w jednym momencie jesteś nerwowy i kłócisz się z pierwszą napotkaną osobą, by po chwili płakać jak niemowlę. Może pojawić się nieuzasadniony strach, a nawet ataki lęku i paniki.
Prowadzi to do niezadowolenia z życia, a w konsekwencji do depresji, nerwicy, a nawet myśli samobójczych.
Bóle głowy, nadmierne pocenie (dłoni lub całego ciała), czy osłabienie i zaburzenia snu. Z czasem, przy długotrwałym narażeniu na stres bóle stają się coraz bardziej dokuczliwe i przenoszą się na inne części ciała. Często dochodzą zawroty głowy i szumy w uszach. Pomimo osłabienia nie możemy spać lub z chęcią przespalibyśmy cały dzień. Obniżona odporność nie broni nas przed drobnoustrojami i dochodzą inne choroby. Brak odpowiedniego działania może spowodować nieodwracalne skutki dla naszego ciała.
Stres uderza w najczulszy punkt!
Można dużo pisać o wpływie stresu na zdrowie. Ogólne objawy, złe samopoczucie i w końcu uszczerbek na zdrowiu. Ale co konkretnie stres wyprawia z naszym ciałem? Zazwyczaj ,,uderza” w najsłabszy narząd w danym organizmie.
W wyniku chronicznego stresu jesteśmy narażeni na schorzenia takie jak:
- Obniżona sprawność układu odpornościowego – narażenie na zakażenia wirusowe, grzybicze i bakteryjne oraz stany zapalne. Rany goją się wolniej, a organizm jest w dużej mierze pozbawiony naturalnej ochrony.
- Choroby płuc i oskrzeli – przewlekłe stany zapalne podrażniają płuca i oskrzela, co z kolei nasila m.in. objawy astmy.
- Nowotwory – wpływ stresu na zachorowalność z powodu nowotworów związana jest z zaburzeniem układu immunologicznego. W czasie stresu organizm wytwarza glikokortykosteroidy, które hamują działanie lub niszczą limfocyty odpowiedzialne za powstrzymywanie komórek nowotworowych. Skutkuje to znacznie zwiększoną podatnością na choroby nowotworowe. Gdy guz nowotworowy już istnieje, stres w wyniku urazów może dodatkowo przyśpieszać jego rozwój.
- Cukrzyca – wytworzony kortyzol zwiększa poziom cukru, co z kolei prowadzi do oporności na insulinę.
- Miażdżyca, która prowadzi do zawału serca lub udaru – organizm ,,zajęty” stresem nie chroni organizmu przed powstawaniem zakrzepów. Adrenalina i noradrenalina podnoszą ciśnienie – zagrożenie zdrowia i życia nieuniknione.
- Zespół jelita drażliwego – spowolnienie pracy jelit przez zaburzenie funkcji organizmu. Pojawiają się nudności, wymioty, biegunki i zaparcia – pojedynczo lub jednocześnie – naprzemiennie.
- Zaburzenia cyklu miesiączkowego – hormony stresu zaburzają cykl menstruacyjny i mogą prowadzić do problemów z płodnością.
- Zaburzenia sprawności seksualnej – powodują brak zadowolenia z siebie, kompleksy, obniżenie libido, strach przed kontaktem nawet z bliską osobą. Może pojawić się również fizyczna niezdolność do kontaktów seksualnych.
- Bóle kręgosłupa – ciągłe napięcie mięśni wskutek stresu powoduje problemy z kręgosłupem, uciążliwe bóle. W konsekwencji prowadzi to do znacznego obniżenia aktywności fizycznej, a najprostsze czynności mogą okazać się niewykonalne.
- Zmniejszona atrakcyjność wyglądu – obgryzione paznokcie na wskutek reakcji nerwowych, wypadanie włosów spowodowane hormonami stresu, brak ochoty lub siły na dbanie o swój wygląd zewnętrzny.
Stres – zapobieganie poprzez przyzwyczajanie.
Aby uniknąć spustoszenia w organizmie i uchronić się przed zagrożeniem życia, szczególnie ważne jest wypracowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem. Nie pozwól, żeby nerwowa reakcja przejęła nad Tobą kontrolę. Wrzuć na luz, a w razie potrzeby nie krępuj się sięgnąć po pomoc. Żeby mieć z góry większe szanse na sukces pracuj systematycznie nad swoją odpornością – bez tego ani rusz.
Osłabiona odporność jest główną przyczyną większości chorób wywoływanych lub nasilanych przez stres.
Zdrowy tryb życia wzmocni Twoją siłę psychiczną i fizyczną, pomoże radzić sobie z nerwami i sprawi, że życie nabierze pozytywnego tempa.